Thuis gaat Isshak slapen als het donker wordt - deel 3

Gisteren had Isshak een afspraak met het Albert Schweitzerfonds in Utrecht. Deze organisatie steunt al jaren het werk tegen lepra in Tsjaad, en de mensen daar keken ernaar uit om Isshak te ontmoeten. Samen met een collega zou hij met de auto naar Utrecht gaan.

Isshaks gezicht verminkt door lepra.

Om op tijd in Utrecht te zijn, moesten we vroeg opstaan. Dit verwarde Isshak. Buiten was het donker, en wij gingen uit bed om te ontbijten. Verbaasd vroeg hij aan veldwerker Geeske waarom we nu al gingen eten. Het was toch nog nacht?

Geen electriciteit
Thuis gaat Isshak slapen als het donker wordt, en staat hij op als het weer licht wordt. Dat is rond 5.00 uur ’s morgens. Elektriciteit heeft hij niet. Hij slaapt buiten op een matje in de open lucht. In deze periode blijft het in Tsjaad ’s nachts rond 30 graden Celsius.

Gelukkig begon het in Nederland rond 7.30 uur licht te worden. We fietsten gezamenlijk naar het kantoor van Leprazending. Hij had een fiets kunnen lenen, en ik was verbaasd hoe makkelijk het fietsen hem afging. Met zijn pezige lijf fietste hij mij makkelijk eruit. Voor rode verkeerslichten stopte hij keurig.

lepramedicijnen, leprapatiënt

Isshak houdt bij mij thuis zijn lepramedicijnen vast. Wat is hij al opgeknapt.

Onwennig
Bij het kantoor kwam mijn collega net aanlopen, en hij opende de deur van het pand. Isshak ging als laatste naar binnen en bleef onwennig in de gang staan, Geeske begroette verschillende collega’s. ‘Kom, kom,’ riepen we. Verlegen stapte hij naar binnen, naar de grond kijkend. Hij boog lichtjes bij elke hand die hem toegestoken werd.

Na met wat collega’s vluchtig kennis gemaakt te hebben, vroegen we hem even te wachten op de overloop. Op deze plek staan twee stoelen op een kleurig kleed. Over een kwartiertje zouden we gezamenlijk de dag openen, en we vertelden hem dat hij hier tot die tijd kon plaatsnemen. We boden hem wat thee aan.

Tapijt
Behendig gleed Isshak uit zijn schoenen, en stapte op het kleurige kleed. In Tsjaad worden altijd de schoenen uit gedaan op tapijt. Ik vond het een prachtig gezicht, twee van die schoenen aan de rand van het kleed.

Na de dagopening verloor ik hem tot aan het avondeten uit het oog. Hij ging naar Utrecht, en daarna zou hij op een boerderij van een vriendin van Geeske lunchen. Later vertelde Isshak mij dat hij het daar geweldig vond. Hij mocht op de tractor rijden, en liet mij in gebarentaal zien hoe hij schakelde en flink gas gaf.

De plek waar ex-leprapatiënt Isshak woont.

Gulzig
’s Avonds aten Isshak en Geeske voor het eerst avondeten bij ons. Kip met macaroni. Hij had geleerd niet met zijn handen te eten, dus mijn man nam het voortouw om de kip met de handen te verorberen. Dat liet Isshak zich geen tweede keer zeggen, en met zijn handen at hij gulzig de kippenbout op. We hoorden dat het hem smaakte. Geeske vertelde me dat hij al de hele dag flink had gesmuld van al het lekkers dat hij voorgeschoteld kreeg. Blij toe, want wat mij betreft kon hij wel een vetlaagje gebruiken.

Na het eten namen we de presentatie op de Ontmoetingsdag door. We zochten naar wat mooie foto’s van Tsjaad en het leven daar. Het leven daar is onvergelijkbaar met hier. Nu kon ik me goed voorstellen dat Isshak niet goed antwoord kon geven op de vraag wat hij anders vond in Tsjaad ten opzichte van Nederland. Werkelijk alles is anders. De huizen, de straten, de kleding, het eten en de gewoonten.

Zo ziet een gemiddeld huis in Tsjaad eruit.

 

 

 

 

 

 

 

Buiten en regenseizoen is de grond in Tsjaad droog en zanderig.

Welletjes
Ik keek even naar Isshak, en zag dat hij genoot van dit mooie land. Zijn nieuwsgierige aard hielp hem de cultuurshock – die hij toch wel moest hebben – niet de overhand te laten nemen. Maar in zijn binnenste kon ik natuurlijk niet kijken.

Kamelen. Een doodgewoon straatbeeld in Tsjaad.

Rond 20.00 uur vond Isshak het welletjes geweest. Hij wilde weer naar de bewegende beelden in zijn kamer kijken. Wij vonden het prima. Geeske en ik praatten door over het leven in Tsjaad. Ze voelt zich helemaal thuis in dit straatarme en corrupte land. Apeldoorn is een tussenstation geworden. Wat een bewonderenswaardige vrouw.

Mensen als Isshak leven heel dicht bij de natuur.

Lees Deel 1 van deze blog.

Lees Deel 2 van deze blog.

Ga verder met Deel 4 van deze blog