Chitrakala: van verstotene naar trotse moeder

Na het beklimmen van diverse buitentrappen  van het hooggelegen lepraziekenhuis net buiten Kathmandu, kom ik bij de lepra-afdeling voor mannen uit. Op het balkon zitten mannen met verminkingen in verroeste rolstoelen gemakkelijk in de zon. Ondanks de uiterlijke ellende, ervaar ik op deze plek een serene rust en vrede. Wat een contrast met de buitenwereld waar leprapatiënten met de nek worden aangekeken.

Op het steile, uitgestrekte terrein staan her en der verspreid gebouwen als een operatiekamer, ziekenzalen, apotheek met wachtruimte, onderzoekscentrum, kapel, kantine en een plek waar workshops aan medici worden gegeven.  Hier en daar wordt gebouwd. Aan de hele opzet is te zien dat het Nepalese leven zich buiten afspeelt.

Terwijl ik daar op het balkon zit, zie ik naast de keuken Chitrakala samen met haar jonge dochter Dia (2). Buiten is een lage kraan en daarin wast Chitrakala wat mokken af. Dia helpt haar. Dia krijgt ook nog een poetsbeurt van haar moeder en wast haar poppige gezicht. De stralende moeder ziet er prachtig uit in haar mooie Nepalese jurk.

Koorts

Ik loop naar haar toe, en vraag of ik wat foto’s mag maken. We raken aan de praat. Ik zie geen uiterlijke lepraverminkingen bij Chitrakala, maar van binnen heeft de ziekte zeker zijn tol geëist.

Chitrakala vertelt dat ze 18 jaar was toen zij lepra kreeg. In die tijd zette haar gezicht steeds meer op en kreeg ze koorts. Samen met haar familie bezocht ze diverse ziekenhuizen. Geen dokter wist wat haar mankeerde. Een van de laatste plekken die zij aandeed was de Medical College – in het oosten van Nepal. Daar wist een arts eindelijk wél wat ze had. Hij had een workshop over lepra gevolgd in dit lepraziekenhuis.

Schamen

Chitrakala weet zich nog goed te herinneren hoe ze zich voelde toen ze hoorde dat ze lepra had. Ze was erg bezorgd geworden en vroeg zich af of ze ooit nog zou genezen.

In haar omgeving deden mensen al onaardig tegen Chitrakala omdat ze zo’n raar, opgezet gezicht had. Ze ging ook niet naar school. Toen de familie erachter kwam dat Chitrakala lepra had, namen ze nog meer afstand van haar. In de Nepalese cultuur wordt geloofd dat als je in een vorig leven slecht hebt geleefd, zich dat uit in ziektes of ongeluk in dit leven. Zelfs je eigen familie schaamt zich dan voor je.

Juiste medicijnen

Na vier jaar van doktersbezoeken nam de jonge Chitrakala – op aanraden van de arts bij de Medical College – helemaal alleen de bus naar dit lepraziekenhuis. Geen familielid wilde met haar mee. Het was een 800 kilometer lange reis. Chitrakala was inmiddels 22 jaar oud.

Aangekomen in ons lepraziekenhuis kreeg ze eindelijk de juiste medicijnen tegen de lepra. De leprabacteriën in haar lichaam gingen dood. Het trieste is dat daarmee de strijd voor haar nog niet gestreden was. Ze kreeg bijwerkingen door de dode leprabacteriën. Vooral jonge mensen kunnen hier heel ziek van worden. Om de koorts en pijn in bedwang te houden slikte ze zware medicijnen. De behandeling was een strijd en nam jaren in beslag.

Chitrakala kwam als ongetrouwde vrouw naar het Anandaban Ziekenhuis en moest hier een lange tijd verblijven. Tijdens die periode ontmoette ze haar man Dipak. Zij verbleef op de vrouwenafdeling, hij op de mannenzaal. Toen ze beiden behandeld werden tegen leprareacties sloeg de vonk over.

Akkoord

Liefde is in de Nepalese cultuur helaas niet voldoende om samen te kunnen trouwen. Ook je familie moet met het huwelijk instemmen. De moeder van Chitrakala verzette zich flink tegen het huwelijk. Dipak kwam uit een lagere kaste én hij had ook nog lepra. Directeur van Nepal Shovakar praatte met de moeder. Dit maakte diepe indruk op de moeder van Chitrakala, want Shovakar staat als hoogopgeleide in hoog aanzien. Uiteindelijk ging ze met het huwelijk akkoord. Shovakar trouwde Chitrakala en Dipak in de kapel van het lepraziekenhuis.

Inmiddels is Chitrakala helemaal beter en ziet er stralend uit. Dipak werkt als timmerman in het ziekenhuis en helpt met allerlei klusjes. Chitrakala is huisvrouw, maar ook sociaal werker voor de patiënten in het ziekenhuis. Chitrakala ontmoet op het terrein geregeld patiënten die door eenzelfde diep dal gaan als zij heeft gezeten. Ze bemoedigt hen en vertelt dat zij ook lepra heeft gehad.  Deze prachtige, trotse vrouw geeft nu andere patiënten hoop op een nieuw begin.

Onwerkelijk

Zelf mocht Chitrakala als kind niet naar school. Nu kunnen haar kinderen wel een opleiding volgen. Dia is bij haar en haar oudste dochter (6) is nu naar de basisschool.

Ze vindt het onwerkelijk dat mensen in haar geboortedorp in Nepal haar nog steeds met de nek aankijken, maar dat er onbekende mensen duizenden kilometers verderop wel met haar lot begaan zijn. Ze is ontzettend dankbaar voor jou. Zonder jouw betrokkenheid had haar leven er compleet anders uit gezien

Help je mee om kwetsbare vrouwen als Chitrakala de juiste zorg en een nieuwe toekomst te geven? Jij maakt het verschil!